Nierządem Polska stoi – interpretacja Poeta powtarza to, co ponad 100 lat wcześniej powiedział Jan Kochanowski, przedstawia obraz upadającego państwa. Przyczyną tego jest wewnętrzna anarchia. Ciągle zmieniają się prawa i konstytucje, których nikt nie przestrzega. Szlachta i ziemia nie zubożeli nie łożą na utrzymanie armii. Ten, kto zachował władzę i majątek jest górą i kieruje się własnymi prawami, może w ten sposób dbać o własne dobro. Taka sytuacja sprawia, że państwo znajduje się w stanie rozkładu.Nierządem Polska stoi – cały tekstNierządem, powiedział ktoś dawno, Polska stoi;Gdyby dziś pojźrał z grobu po ojczyźnie swojej,Zawołałby co garła: Wracam znowu, skądem,Żebym tak srogim z Polską nie ginął nierządem!Co rok to nowe prawa i konstytucyje,Ale właśnie w tej wadze jako minucyje:Póty leżą na stole, póty nam się zdadzą,Póki astrologowie inszych nie wydadzą,Dalej w kąt albo małym dzieciom dla zabawy –Założyłby naszymi Sukiennice prawy.Nikt nie słucha, żaden się nie ogląda na nie,Szlachta tylko uboga i biedni ziemianie,Którzy się na dziesiątej opierają części,I to ledwie, tak inszy stan Polskę zagęści.Mądry, możny albo kto dostąpił honoru,Księstwa, grabstwa – ten wolen; niechajże poboruSzlachcic który nie odda – zaraz mu po szląskuPozwy, egzekucyje ślą na onym kąsku,Że niejeden, niestetyż, z serdecznym dziś płaczemZ dziatkami cudze kąty pociera tułaczem. Recenzje, opracowania, interpretacje Wacław Potocki