Sławomir Mrożek. Tango – streszczenie Czas, w którym dzieją się wydarzenia dramatu, nie jest określony. Akcja utworu rozgrywa się w mieszkaniu Stomila i Eleonory. Stomil jest artystą intelektualistą, w młodości był człowiekiem zbuntowanym i sprzeciwiał się normom moralnym, społecznym i obyczajowym. Obecnie nie pracuje, nie interesuje się tym, co dzieje się w jego domu. Jego żona Eleonora jest kobietą nowoczesną. Mają syna Artura studenta medycyny i filozofii. W ich mieszkaniu ciągle panuje bałagan. Znajdują się tam najdziwniejsze sprzęty, na przykład katafalk czy czarny dziecinny wózek. Wśród porozrzucanych przedmiotów mieszkają też Eugenia, babcia Artura i jej brat Eugeniusz. Często gości u nich Edek prymitywny bezmyślny człowiek, z którym Eleonora zdradza męża.Pewnego dnia Artur po powrocie do domu zastaje w nim Eugenię Eugeniusza i Edka grających w karty. Oburzony ich zachowaniem wymierza im karę. Eugenia musi położyć się na katafalku, jej brat zakłada sobie na głowę klatkę na ptaki. Edek zaś zostaje wypędzony. Nie zgadza się jednak na to Eleonora, która wyznaje synowi, że czasami sypia z Edkiem. Zrezygnowany Artur zgadza się z matką i zdejmuje kary z wuja. Eugeniusz nie do słyszalnym dla przebywających w mieszkaniu szeptem krytykuje Edka i jego zachowanie.Do towarzystwa dołącza Stomil, który właśnie wstał z łóżka, jest niechlujnie ubrany w po rozpinaną piżamę zaczyna rozmowę z synem na temat konwencji, nie zgadza się z obowiązującymi normami, zasadami, poglądami. Artur twierdzi, że nie ma już żadnych ograniczeń. Nie ma się więc przeciw czemu buntować. Rodzice proponują mu, by zajął się sztuką, gdyż ona jest wiecznym buntem. Artur jednak nie chce zostać artystą, lecz lekarzem. Tymczasem ze stosu różnych sprzętów wygrzebuje się Ala osiemnastoletnia kuzynka, zarazem narzeczona Artura. Rozmawia z nim, później dochodzi do sprzeczki. Przerywają przedstawienie Stomil, który schowany za sceną katafalkiem porusza dwoma pacynkami wyobrażającymi Adama i Ewę.Nagle huk przerywa spektakl gaśnie światło. Jak się okazuje, zaplanował to Stomil, chciał by efekt wstrząsnął publicznością i tak się stało. Nikt jednak nie aprobuje tego pokazu, wszyscy sceptycznie się do niej odnoszą. Artur wypędza wszystkich z mieszkania, pozostaje z nim tylko Ala. W nocy Eugeniusz opowiada Arturowi o zajęciach domowników. Chłopak postanawia wrócić do, jak mówi, dawnego porządku, nie podoba mu się świat przesycony swobodą, świat pozbawiony obyczajnych i moralnych barier. W tym celu prosi, Ale o rękę chce ją przekonać, że warto wrócić do starych tradycji. Dziewczyna zgadza się przemyśleć całą sprawę.Artur informuje ojca o związku Eleonory i Edka. Początkowo Stomil nie wierzy synowi, lecz wreszcie przekonany wchodzi z rewolwerem do pokoju żony, od niej chce się dowiedzieć prawdy. Po dłuższej chwili ciszy zaniepokojony. Artur również wchodzi do pokoju matki ku swemu zdziwieniu i wzburzeniu widzi, że ojciec, matka i Edek grają w Karty, odbiera rewolwer Stomilowi i terroryzuje nim zebranych. Przeprowadza ich do salonu, a broń wręcza Eugeniuszowi, który ma pełnić rolę strażnika. Eugeniusz, wyjawię więźniom, że wraz z Arturem zamierzają zrobić z rodziny ludzi z zasadami i zrobią to choćby przy użyciu siły.Tymczasem Artur odnajduje Adę i pyta ją, czy zgodzi się wyjść za niego za mąż i otrzymuje od niej twierdzącą odpowiedź. Artur prosi babcię i rodziców o błogosławieństwo, które otrzymuje. Ojciec jest tym jednak oburzony, a Edek obłudnie składa narzeczonym gratulacje. Ślub ma się odbyć nazajutrz. Z tej okazji mieszkanie zostaje uprzątnięte, odświętnie ubrana rodzina pozuje do zdjęcia. Edek ubrany w liberię pełni funkcję lokaja. Eugeniusz dba o zachowanie zasad, ale czeka na Artura i wypowiada swe poglądy. W rozmowie z Eleonorą zdradza jej swe wątpliwości, twierdzi, że chce związać się z jej synem, lecz odnosi wrażenie że to nie on, a jego żelazne zasady jej się oświadczyły.Eleonora zwierza się, że Edek bardzo jej się podoba. Ich rozmowę przerywa przybycie Stomil, a ucieka on przed Eugeniuszem, który chce założyć na niego gorset po pradziadku, co poprawiłoby sylwetkę Stomila. Do domu powraca Artur, jest pijany, zaskoczonym domownikom tłumaczy, iż sam ślub jako forma nie zastąpi norm ani zasad. Twierdzi, że jedynie władza oparta na przemocy może przynieść efekt. Jego przemówienie przerywa Eugenia, która oświadcza, że umiera. Wszyscy są tym oburzeni, gdyż jak twierdzą nie umiera się w dniu ślubu w trakcie poważnych rozmów. Mimo to babcia kładzie się na katafalku i rzeczywiście umiera.Artur pyta Edka, czy ten mógłby kogoś zabić, kiedy Edek się zgadza wszystkich ogarnia przerażenie. Pierwszą ofiarą ma być Eugeniusz. Do tragedii jednak nie dochodzi, gdyż Aga oznajmia narzeczonemu, że zdradziła go z Edkiem. Artur wpada w gniew szuka rewolweru, gdyż chce zabić winowajcy. Zajęty poszukiwaniami nie zauważa, że Edek stoi tuż za nim i zadaje mu śmiertelny cios. Artur umiera, wyznaje jeszcze Ali, że naprawdę ją kocha.Eugeniusz wybacza mu zamach na swoją osobę. Edek przejmuje władzę nad domownikami, jest najsilniejszy. Oznajmia im, że Wszystko będzie dobrze, jeśli będą mu posłuszni. Szkoła, edukacja, lektury Sławomir Mrożek